تعداد نشریات | 36 |
تعداد شمارهها | 1,175 |
تعداد مقالات | 8,463 |
تعداد مشاهده مقاله | 6,421,799 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,655,138 |
تبیین مدل مفهومی رابطه زبان و تفکر براساس قرآن و استخراج دلالت های تربیتی آن برای پرورش فکری کودکان | ||
پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی | ||
مقاله 5، دوره 31، شماره 61، دی 1402، صفحه 109-148 اصل مقاله (918.39 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
سیده الهام آقایی ابرندآبادی* 1؛ علی ستاری2؛ سیده جمیله علم الهدی3؛ هادی بهرامی احسان4 | ||
1دانشجوی دکترای رشته فلسفه تعلیم و تربیت، گروه مدیریت و برنامه ریزی درسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه الزهرا(س)، تهران، ایران | ||
2استادیار رشته فلسفه تعلیم و تربیت، گروه مدیریت و برنامه ریزی درسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه الزهرا(س)، تهران، ایران | ||
3دانشیار رشته فلسفه تعلیم و تربیت، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران. | ||
4استاد رشته روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران. | ||
تاریخ دریافت: 07 مرداد 1401، تاریخ بازنگری: 15 دی 1401، تاریخ پذیرش: 28 آذر 1402 | ||
چکیده | ||
این پژوهش با هدف تبیین مدل مفهومی رابطه زبان و تفکر براساس قرآن و استخراج دلالتهای تربیتی آن برای پرورش فکری کودکان صورت گرفته است. بنابراین با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی– استنباطی؛ نخست کلیدواژگان پرکاربرد ناظر به زبان و تفکر در قرآن معادلیابی گردید که عبارتند از نطق، قول و کلام، سپس ویژگیهای هر کدام براساس آیات ناظر به کلیدواژگان تحلیل، آنگاه رابطه میان زبان و تفکر تبیین فلسفی شده و این نتیجه حاصل شد که مراحل طی شده در تفکر، متناظر با پدیدههای زبانی نطق، کلام و قول است. با زاویه دید دیگری هر کدام از پدیدههای زبانی نطق، کلام و قول نیز قابل انطباق با فرایند تفکر میباشد. در ادامه مدل مفهومی این رابطه براساس قرآن ترسیم و در نهایت دلالت های تربیتی رابطه زبان و تفکر برای پرورش فکری کودکان استخراج گردید. با توجه به اینکه بهترین رویکرد تربیتی در رابطه با کودک، میتواند رویکرد زیبایی-شناختی باشد؛ به وسیله محرکهای کلامی مطلوب، کودک به سمت ارزشها و نیازهای حقیقی سوق پیدا کند. برای فعالسازی تفکر صحیح در کودک باید او را در معرض کلام حق قرار داد و با استفاده از قدرت اثرگذاری کلام الهی در قالبهای هنری و زیباییشناسانه بکار رفته آن، میتوان شیوههای کلامآموزی را به کودکان آموزش داد. | ||
کلیدواژهها | ||
زبان؛ تفکر؛ دلالت های تربیتی؛ قرآن؛ کودکان | ||
مراجع | ||
قرآن کریم. آقایی، سیده الهام؛ زاهدی، انسیه، ( 1394 )، نگاه نوین به تربیت هنری و زیباییشناختی براساس نگرش اسلام، .104- اندیشههای نوین تربیتی، ش 4، صص 81 آقایی، سیده الهام؛ زاهدی، انسیه؛ علم الهدی، جمیله، ( 1393 )، شناسایی دلالتهای شبکه مفهومی زیبایی در .29- قرآن کریم برای حیطه هدفگذاری برنامهریزی درسی، نشریه تربیت اسلامی، ش 18 ، صص 7 ،( ابنسینا، حسین بن عبدالله، ( 1375 الاشارات و التنبهات، قم: نشر البلاغه. ابنفارس، احمد، ( 1404 ق)، معجم مقاییس اللغه، ج 4، تحقیق عبدالسلام هارون، قم: مرکز نشر دفتر تبلیغات اسلامی. 11 ، بیروت: دار الصادر. ، ابنمنظور، محمد بن مکرم، ( 1408 ق)، لسان العرب، ج 5 احمدی، بابک، ( 1382 )، ساختار و تأویل متن، تهران: مرکز. 146 تبیین مدل مفهومی رابطه زبان و تفکر براساس قرآن و استخراج دلالت های تربیتی آن برای پرورش فکری کودکان سال سی و یکم | شماره شصت و یک | زمستان 1402 ایمانی فر، حمیدرضا؛ کاکوجویباری، علی اصغر؛ فیاض، محمد سعید؛ شقاقی، فرهاد، ( 1393 )، اکتساب زبان .107- از دیدگاه قرآن و روانشناسی، نشریه انسانپژوهی دینی، ش 32 ، صص 93 امام خمینی، روح الله، ( 1370 )، قرآن باب معرفه الله، گردآورنده مساجد امام حسن مجتبی، سیدالشهدا و دیگران، تهران: نشر پیام آزادی. ایازی، سید محمد علی، ( 1381 )، چهره پیوسته قرآن، قم: هستی نما. باطنی، محمدرضا، ( 1373 )، زبان و تفکر، تهران: نشر فرهنگ معاصر. بستانی، محمود، ( 1378 )، اسلام و هنر، ترجمه حسین صابری، مشهد: آستان قدس رضوی، بنیاد پژوهش های اسلامی. بشیر، حسن و زارع درخشان، ابوذر و همازاده ابیانه، حسین، ( 1388 )، اصول و رهیافت های هنر اسلامی در کلام رهبری، تهران: نشر امام صادق(ع). تهرانی، میرزا مهدی، ( 1374 )، مبانی موسیقی قرائت قرآن، تهران: نشر زلال. جمشیدی راد، محمدصادق؛ لسانی فشارکی، محمدعلی؛ صانعیپور، محمدحسن؛ علوی، سید محمدعلی، - 1395 )، زبان و تفکر، رویکردی قرآنی، تحلیلی معناشناختی، پژوهشنامه تفسیر و زبان قرآن، ش 9، صص 107 ) .126 جوادی آملی، عبدالله، ( 1375 )، هنر و زیبایی از منظر دین، تهران: نشر بنیاد سینمایی فارابی. جوهری، اسماعیل بن حماد، ( 1407 ق)، الصحاح فی اللغه و العلوم، ج 2، به کوشش عبدالغفور العطاری ، بیروت: دارالعلم للملایین. حبیبی، فاطمه؛ فتاحیزاده، فتحیه؛ حقبین، فریده، ( 1396 )، مفهوم سازی واژه لسان در قرآن در پرتو نظریه .90- استعاره شناختی، نشریه قرآن شناخت، ش 2، سال 10 ، پیاپی 19 ، صص 73 راغب اصفهانی، محمد بن فضل، ( 1374 )، مفردات الفاظ قرآن، ج 2، ترجمه غلامرضا خسروی حسینی، تهران: مرتضوی. ستاری، علی، ( 1397 )، آموزش تفکر به کودکان و نوجوانان، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت). سرمد، زهره؛ بازرگان، عباس؛ حجازی، الهه، ( 1387 )، روشهای تحقیق در علوم رفتاری، تهران: آگاه. سیدی، سید حسین، ( 1387 )، مؤلفههای تصویر هنری در قرآن، فصلنامه اندیشه دینی دانشگاه شیراز، شماره .116- 27 ، صص 105 سیوطی، جلال الدین عبدالرحمن، ( 1363 )، الاتقان فی علوم القرآن، ج 2، ترجمه مهدی حائری قزوینی ، تصحیح محمد ابوالفضل ابراهیم ، تهران: نشر امیرکبیر. شاکر، محمد کاظم، ( 1381 )، قرآن در آینه پژوهش، مقالات علمی- پژوهشی از فارغ التحصیلان مقطع دکتری دفتر سوم و چهارم، تهران: نشر هستی نما. ،(Ph.D) تخصصی 147 نشریه علمی پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی نشریات علمی دانشگاه جامع امام حسین (علیه السلام) شعیری، محمد بن محمد، (بیتا)، جامع الاخبار، ج 1، نجف: المطبعه الحیدریه. شیرازی، محمد بن ابراهیم، ( 1363 )، مفاتیح الغیب، تهران: مؤسسۀ تحقیقات فرهنگی. 16 ، ترجمه سید محمد باقر موسوی ،12 ،11 ، طباطبایی، سید محمد حسین، ( 1374 )، تفسیر المیزان، ج 8 همدانی، قم: جامعه مدرسین حوزه علمیه قم. طباطبایی، سید محمد حسین، ( 1428 ه.ق)، مجموعۀ رسائل العلامۀ الطباطبائى، قم: مکتبه فدک. 3، تهران: نشر صدرا. ، طباطبایی، سید محمد حسین، ( 1372 )، اصول فلسفه و روش رئالیسم، ج 2 - علامه، سید میر حسین، ( 1384 ). شناخت شناسی هنر در نگرش قرآنی، نشریه کوثر، شماره 18 ، صص 76 80. علمالهدی، جمیله، ( 1398 )، نظریه اسلامی رشد انسان، تهران: دانشگاه شهید بهشتی. علم الهدی، جمیله، ( 1388 )، نظریه اسلامی تعلیم و تربیت، تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق(ع). علمالهدی، جمیله، ( 1386 )، مطالعات نظری طرح تدوین سند ملی آموزش و پرورش: فلسفه تعلیم و تربیت رسمی از دیدگاه اسلام. 7، تهران: دارالکتب الاسلامیه. ،6 ،5 ، قرشی بنابی، سید علیاکبر، ( 1361 )، قاموس قرآن، ج 3 قطب، سید، ( 1389 )، تصویرسازی هنری در قرآن، ترجمه زاهد ویسی، سنندج: نشر آراس. لاند، نیک، ( 1387 )، زبان و تفکر، ترجمه داوود کرمی، تهران: ساوالان. لسانی فشارکی، محمدعلی، ( 1379 )، طرح پژوهشی آموزش زبان قرآن، تهران: مرکز تحقیقات دانشگاه امام صادق(ع). مصطفوی، حسن، ( 1368 )، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج 9، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب. نوربری شولتز، کریستیان، ( 1381 )، مفهوم سکونت، ترجمه: محمود امیر یاراحمدی، تهران: انتشارات آگاه. ، نوروزی طلب، علیرضا، ( 1388 )، زیبایی و ذات شناسی هنر اسلامی، نشریه کتاب ماه هنر، شماره 129 .31- صص 4 یوسفپور نظامی، ایوب، ( 1395 )، رهیافتی زبان-جامعهشناختی بر آیات قرآنی لسان (زبان)، نشریه مطالعات .121- جامعهشناسی، ش 33 ، سال 9، صص 95 Boroditsky, L. (2001), Dies Language Shape Thought?: Mandarin and English Speakers Conceptions of Time, in Cognitive Psychology, Vol. -(43): 1-22. Chomsky, N. (2005a), Three Factors in Language Design, in Linguistic Inquiry , Vol. (36): 1- 22. Goddard, C. (2003), Whorf Meets Wierzbicka: Variation and Universals in Language and Thinking. In Language Sciences, Vol. 25(4): 393-432. Heidegger, M. (2000), 'Letter on Humanism', in Basic Writings (Revised and Expanded Edition), ed by David Farrel Krell, trans. by Frank A. Capuzzi & J. Glen Gray, London: Routledge, pp65-213. Hunt, E. & Agnoli, F. (1991), The Whorfian Hypothesis: A Cognitive Psychological Perspective, in Psychological Review, Vol. - (98): 377-389. 148 تبیین مدل مفهومی رابطه زبان و تفکر براساس قرآن و استخراج دلالت های تربیتی آن برای پرورش فکری کودکان سال سی و یکم | شماره شصت و یک | زمستان 1402 Macey, D. (2000), The Penguin Dictionary of Critical Theory , London: Penguin. Maykut, P. and Morehouse, R., (1994), Beginning Qualitative research: A Philosophical and practical guide. London: The Falmer Press. Pinker, S. & Bloom, P. (1990), Natural Language and Natural Selection, in Behavioral and Brain Sciences, Vol.- (13): 707-784. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 123 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 64 |